Kiezen voor onze inwoners is de juiste weg. Het college maakt andere keuzes, waarbij het sociale aspect het kind van de rekening wordt.
Hieronder de tekst zoals uitgesproken door Els Berk tijdens de Financiële Beschouwingen van de Programmabegroting 2012-2015 op 3 november 2011.
Vanavond bespreken wij de programmabegroting en meerjarenbegroting voor de jaren 2012-2015. Tegen de achtergrond van financieel zware tijden wordt ons een sluitende begroting voorgelegd. Deze Programmabegroting is vergeleken met de voorgaande edities leesbaarder, overzichtelijker en informatiever. Wel beschouwen wij deze Programmabegroting nog als een groeidocument en gaan ervan uit dat de volgende edities vooral vollediger van aard zullen zijn.
Wat zijn de maatschappelijke effecten van de bezuinigingen?
Bij diverse Programma’s ontbreken de maatschappelijke effecten van het te voeren beleid, maar ook zaken als effectindicatoren en streefwaarden. Willen wij als raad onze sturende rol goed kunnen vervullen dan hebben wij als raad baat bij volledige informatie. Alleen dan kun je een afgewogen oordeel vellen of een beleidsmaatregel effectief of efficiënt is. Alleen dan kun je sturing geven en daarmee maatschappelijke effecten realiseren die we wensen. In dat opzicht zijn wij als raad ietwat vleugellam gemaakt door voorliggende begroting. Nu ademt de begroting nog te veel een sfeer uit van een boekhoudkundige exercitie.
Gemiste kansen
Het College lijkt goed op stoom om de bezuinigingstaakstellingen te realiseren. GROENLINKS constateert dat de uitvoering van de projectenscan onvoldoende heeft opgeleverd. Dit is wat ons betreft écht een gemiste kans. GROENLINKS is ervan overtuigd dat de projectenscan meer besparingen had kunnen opleveren dan nu door B&W aan ons wordt voorgelegd. Hierdoor worden nu meer bezuinigingen doorgevoerd op het sociale vlak die onze inwoners directer en harder raken, bijvoorbeeld: 50% korten op wijkbudgetten, bezuinigen op maatschappelijk werk (minder mogelijkheden voor seniorenbeleid, vermindering WMO innovatiefonds, verminderde inzet volksgezondheidsbeleid), bezuinigen op cultuur.
Wij dagen het College uit om écht serieus te kijken welke projecten kunnen worden uitgesteld, versoberd of aangepast en daardoor minder zwaar zullen drukken op onze inwoners, daar waar de grootste negatieve maatschappelijke effecten worden gevoeld!
Zwaar weer op komst
Laat duidelijk zijn, ook wij realiseren ons dat we de broekriem moeten aanhalen. Alleen, de keuzes die door het College zijn gemaakt zijn lang niet altijd logisch verklaarbaar. Waarom investeren in het ene en bezuinigen op het andere? Welke referentiekader of maatstaf hanteer je: is dat het te bereiken maatschappelijk effect, is dat financieel boekhoudkundig, is dat prestigedrang?
GROENLINKS constateert dat de bezuinigingen (uit de 2e tranche, €8,5 mln in 2014 en €8,5 mln in 2015)
plaatsvinden op het sociale domein. De grootste klappen vallen bij Zorg en Welzijn, Werk en Inkomen, Cultuur.
Er is zwaar weer op komst. Een deel van onze inwoners zal het de komende jaren zwaar te verduren krijgen. Er vindt straks decentralisatie van diverse rijkstaken plaats zoals de AWBZ, Wet werken naar Vermogen, Jeugdzorg en de negatieve effecten daarvan zijn ons niet bekend. Maar we weten wèl dat de effecten aanzienlijk zullen zijn:
a. door: de opeenstapeling van die rijkstaken die wij als gemeente straks zelf moeten uitvoeren;
b. en doordat opeenstapeling ook nog eens beperkte kwetsbare groep in onze samenleving treft. Deze krijgen het dubbel op hun boterham.
En dan moeten we niet extra gelden uit de VINEX reserves gaan uittrekken voor bijvoorbeeld nog méér mobiliteit, maar minstens óók voor deze wezenlijke maatschappelijke problemen. Voorzitter dát vindt GROENLINKS de grote makke aan deze begroting: het ontbeert een visie en het is op de korte termijn gericht. De grote maatschappelijke problemen komen op ons af in 2013 en 2014, maar daarvoor is te weinig aandacht in deze Programmabegroting.
Waar is de urgentie om deze mensen in onze gemeente helpen? College anticipeer hier op! En blijf niet hangen in korte termijn denken. Denk vooruit in plaats van reactief handelen! Er is zwaar weer op komst, maar reserveren we genoeg geld om de golf aan sociale consequenties te kunnen keren?
Dijken bouwen
We moeten hiervoor dijken bouwen. Kijkend naar de AWBZ en WMO: we moeten ons er voor inzetten dat de nodige zorg voor onze inwoners gehandhaafd kan blijven; In het kader van de Wet Werken naar vermogen, de AM groep, de sociale Werkplaats: zorgen dat iedereen die wíl werken ook een plek heeft! De Bijzondere Bijstand, De Schuldhulpverlening: hierop zal meer een beroep worden gedaan en nu zijn er al moeilijkheden.
Een van de speerpunten van het College is de mobiliteit. In de onlangs gepresenteerde conceptnotitie Deltaplan Bereikbaarheid wordt duidelijk dat zwaar wordt ingezet op de automobiliteit. De extra 32,6 mln die nodig is voor dit Deltaplan wordt uit de reserve Vinex onttrokken. Maar het Deltaplan maakt niet duidelijke wat de positieve maatschappelijke effecten hiervan zijn, terwijl de inzet op vooral automobiliteit zeker ook problemen veroorzaakt (milieuvervuiling, geluidsoverlast, vervuiling luchtkwaliteit). Dat dit een duidelijk politieke keuze is waar ook nog een fikse prijskaart aan hangt zonder dat nog duidelijk is wat de positieve opbrengsten zijn, vindt GROENLINKS moeilijk uit te leggen aan onze inwoners.
Waarom die gelden vanuit de Vinex reserve niet te reserveren voor tegenvallers als gevolg van de decentralisatie van Rijkstaken?
GROENLINKS zal vanavond hiertoe twee amendementen indienen.
Kwaliteit door de juiste keuzes!
GROENLINKS staat voor sociaal, tolerant en duurzaam. Het sociale aspect is in deze Programmabegroting helaas ondergesneeuwd.
In tijden dat onze inwoners het zwaar en zwaarder gaan krijgen, hebben ze baat bij een gemeente die daarop is voorbereid. Duurzame en robuuste maatregelen zijn dan nodig en dienen ruim van tevoren te zijn uitgewerkt.
Kwaliteit door de juiste keuzes: namelijk kiezen voor onze inwoners is in onze ogen de juiste weg. En die wordt niet genomen. Het sociale aspect is het kind van de rekening geworden, of in dit geval, het kind van de Programmabegroting.