De najaarsrapportage geeft de huidige financiële stand van zaken weer: hoe gaat het met de begroting voor dit jaar die in oktober vorig jaar is gemaakt? In deze rapportage zijn alle gegevens tot en met augustus verwerkt.
Het gaat goed in zoverre dat we niets te kort komen. Er hoeven dus geen ad hoc bezuinigingen te worden doorgevoerd om de eindjes aan elkaar te kunnen knopen. Maar tegelijk gaat het niet goed. We hebben alweer heel veel geld niet uitgegeven dat wel begroot was. Plannen van het college die de raad steunde, maar die niet gerealiseerd zijn. Tot en met augustus gaat het om meer dan 23 miljoen euro. En daar komt nog meer bij als de rekening voor heel 2024 wordt opgemaakt. Vorig jaar en ook de jaren daarvoor waren er ook steeds grote overschotten, of liever gezegd: onderbestedingen.
De plannen die we maken zijn groter dan we kunnen waarmaken. Dat zou op zich niet zo erg zijn, ware het niet dat we als gemeente altijd een sluitende begroting moeten maken. In 2026 krijgen we, net als alle andere gemeenten, veel minder geld vanuit het rijk. Dan moeten we dus bezuinigen om onze begroting niet in het rood te laten eindigen. Maar wat ons betreft is het geen optie om aan het begin van het jaar de inwoners bezuinigingen voor te schotelen, terwijl er aan het eind van het jaar geld overblijft.
Bij alle financiële stukken hameren we steeds op hetzelfde punt: we moeten realistischer begroten. We weten dat we niet alles kunnen realiseren, en het verschil tussen die wensen en dat wat haalbaar is, is groot. Als we minder onrealistische plannen maken, hoeven we minder te bezuinigen.
Het zogenaamde ravijnjaar, waarin we dus als gemeente fors minder geld krijgen, is 2026. Het is voor ons onacceptabel als er volgend jaar, bij de najaarsrapportage 2025, weer miljoenen op de plank blijven liggen, terwijl we tegelijk moeten bezuinigen.
Over de woningbouwplannen in Lisserbroek is niet alleen in onze gemeenteraad gesproken. Ook minister Keijzer heeft Lisserbroek hoog in haar ‘woontop’ staan. Er komen heel veel woningen bij en net als bij alle andere projecten in Haarlemmermeer pleiten wij voor meer betaalbare woningen. Los van de vraag wat ‘betaalbaar’ eigenlijk betekent, is er nu landelijk bepaald dat twee derde van alle nieuw te bouwen woningen betaalbaar moet zijn. Voor Lisserbroek is het streven helaas nog steeds 50%, onze motie om de mogelijkheid van meer dan 50% betaalbare woningen te onderzoeken is helaas niet aangenomen.
Behalve woningen moet er in Lisserbroek nog meer gebouwd worden. Met alleen heel veel huizen bouw je nog geen dorpsgemeenschap! In de plannen die er nu zijn speelt het huidige dorpshuis geen rol, maar de inwoners zien wel degelijk mogelijkheden om het dorpshuis te integreren in het nieuwe centrum van het dorp. Wij hadden hiervoor ook een motie klaarliggen, maar de wethouder heeft toegezegd hierover in gesprek te blijven zodat we deze motie niet hoefden in te dienen.
Dan was er nog een debat over de manier waarop de gemeente optreedt als er gehandhaafd moet worden. Er zijn de laatste tijd een aantal gevallen in het nieuws geweest waarbij inwoners met de gemeente als wapen proberen burenruzies uit te vechten. Dat geeft te denken over de manier waarop we met de belangen en rechten van inwoners omgaan. Natuurlijk gaat het meestal goed, maar helaas gaat het soms echt niet goed.
Het pleidooi van Forza, dat de sessie had aangevraagd, was om vaker de randen het ‘grijze gebied’ tussen de wet en de redelijkheid op te zoeken. Wat ons betreft moet het niet aan ambtenaren zijn om te bepalen wat rechtvaardig is, en zeker niet aan de raad. Wat we volgens ons wel kunnen en moeten doen, is zorgen dat wij, als gemeente’ zelf niet die rol van ‘pestkop’ spelen. Dus niet, of alleen in het uiterste geval, procederen tegen inwoners. Uitspraken van onze eigen bezwaarcommissie overnemen, ook als die in het voordeel van de inwoner zijn. En ruimhartig in plaats van kleinzielig reageren op vragen van inwoners, verenigingen, of ondernemers.
Tot slot heeft de gemeenteraad unaniem een motie gesteund die oproept tot een actieplan voor dialoog en verbinding, met name over de thema’s moslimhaat en antisemitisme. Dat was een mooie (kerst-) gedachte om dit jaar mee af te sluiten.
