Dat het raadhuis niet meer bruikbaar was, daar gaat de discussie niet over. Het lekte, was te klein, er waren geen veilige vluchtroutes, het kon zo niet verder. Maar over de manier waarop het project verloopt, daarover wordt zeker wél gesproken. Het is een project dat al vele jaren bezig is, waarvoor de plannen verschillende keren zijn bijgesteld, waar de gemeenteraad ook al verschillende keren besluiten heeft genomen.
In 2020 is besloten dat het raadhuis gesloopt zou worden om een nieuw gebouw neer te zetten. Dat zou het beste zijn, onder andere omdat dat het daardoor goedkoper werd. De raad heeft ingestemd met het voorstel, maar niet unaniem. Onder andere GroenLinks vond de financiële onderbouwing onvoldoende en stemde daarom tegen, hoewel we het er wel mee eens waren dat het toenmalige raadhuis niet meer voldeed.
Sindsdien zijn er behoorlijke stappen gezet in het project. Er kwam een Programma van Eisen, en begin dit jaar werd een voorlopig ontwerp aan de raad voorgelegd. Met daarbij alvast de aankondiging dat het project fors duurder werd (van 57 naar 71 miljoen euro) en dat de sloop wel goed vorderde maar de nieuwbouw op zich zou laten wachten door onvoorziene problemen met de sloop van de kelder die er was en de aanleg van nieuwe bekabeling.
Het voorlopig ontwerp is mede door ons op een aantal belangrijke punten geamendeerd, en met die wijzigingen is het aangenomen. De fractie van Forza vond informatie aan de raad over de financiën van dit project onvoldoende en heeft daarom een motie van wantrouwen tegen het college ingediend. GroenLinks vond dat te ver gaan en heeft deze motie dan ook niet gesteund, maar ook voor ons is dit project een bron van zorg, zeker wat de kosten betreft maar ook de manier waarop de raad en de inwoners worden geïnformeerd vinden wij niet vertrouwenwekkend.
Het is zeker geen Haarlemmermeers verschijnsel dat grote projecten zowel in de planning als de kosten enorm uit de hand lopen. Een goed voorbeeld is de aanleg van de noord-zuid metrolijn in Amsterdam. Maar we hebben in onze gemeente ook projecten gehad waar serieuze problemen de kop opstaken. De Calatrava-bruggen bijvoorbeeld, en zeker ook het honkbalstadion.
Ligt het puur aan de omvang van zulke projecten? De grote bedragen waar het om gaat, de lange doorlooptijd? Zijn er factoren die de risico’s op budgetoverschrijdingen of onverwachte tegenvallers vergroten? Kunnen inwoners zonder meer vertrouwen dat alles goed komt en kan de raad zijn controlerende taak probleemloos uitvoeren?
Omdat GroenLinks het vertrouwen in het bestuur graag wil verstevigen, hebben we een debat aangevraagd om met collega’s in de raad te spreken over de manier waarop we met zulke grote projecten omgaan. Er zijn gemeenten waar een speciaal protocol wordt gebruikt bij grote projecten. We willen onderzoeken of dit in Haarlemmermeer ook zou kunnen, om te voorkomen dat er opnieuw situaties als bij het honkbalstadion kunnen ontstaan.
Het punt is dus niet dat we vinden dat de raad verkeerd geïnformeerd is of dat er op andere manieren dingen verkeerd zijn gegaan. We willen dat juist voorkomen. Dat de kosten gestegen zijn sinds 2020 begrijpen wij ook, maar waarom is de aanleg van kabels en leidingen een onverwacht probleem? Hoe kan het dat er wel is nagedacht over parkeerplaatsen voor auto’s maar niet voor fietsen? Dit zijn maar een paar voorbeelden, waar het om gaat is grip krijgen op projecten als dit en een integrale visie. Dat zijn punten die voor ons altijd al belangrijk waren, en zeker ook nu het om een nieuw gemeentehuis gaat.