‘Trots dat debat over luchtvaart gekanteld is’

De in Amsterdam geboren en getogen Kröger (44, moeder van drie kinderen, no. 7 op de huidige lijst van GroenLinks) was door de lokale fractie in Haarlemmermeer uitgenodigd om meer te vertellen over haar ervaringen met het luchtvaartdossier in Den Haag.

Het werd een even gezellige als informatieve avond, waarbij het onder meer ging om onderwerpen variërend van systeemtoezicht en rechtsbescherming tot meer treinen naar Oost-Europa. ‘Toen ik 4 jaar geleden begon als Kamerlid was de groei van de luchtvaart een gegeven. Lelystad Airport zou hoe dan ook opengaan. In mijn eerste luchtvaartdebat werd ik bijna weggelachen toen ik begon over treinen. Nu zien we eigenlijk bij alle partijen in hun verkiezingsprogramma staan dat ze willen inzetten op de trein. Dat denken over de luchtvaart is nu volop in beweging. We zijn er nog niet. De grootste partij in het land wil nog steeds alleen maar groei. Maar het debat kantelt wel. Dankzij heel veel bewonersgroepen, en ook veel collega’s in de Kamer, Van oppositie maar ook van coalitie. Dat is goed om te zien.’

Een stevig CO2-plafond

Als ze na de verkiezingen één wens graag gerealiseerd zou zien, dan is het ‘een stevig CO2-plafond voor de luchtvaart.’ Dan ga je in elk geval Lelystad Airport niet meer openen, zegt ze. En maak je ook eindelijk kans op een schaalsprong op het gebied van internationaal spoorverkeer. ‘Je zou bijvoorbeeld op korte termijn kunnen regelen dat de Eurostar naar Londen een uurdienst krijgt. Dat zou al heel veel vluchten op Schiphol overbodig maken.’

Zelfs als je niet gelooft in klimaatverandering is dat verstandig, denkt ze. ‘Als je het al niet doet voor het klimaat, doe het dan voor je gezondheid, of voor de natuur. Dit soort investeringen levert zóveel meer dan alleen maar klimaatwinst.’

Nog even over Lelystad Airport dan. Dat is toch juist bedoeld om Schiphol te ontlasten, zoals minister Van Nieuwenhuizen steevast beweert? Nee, hoor, zegt Kröger. ‘In de plannen van het kabinet gaat er geen vlucht op Schiphol af, zodra Lelystad opengaat. Het betekent gewoon dat er een tweede goedkope vliegveld opengaat en de luchtvaart alleen maar verder wordt aangejaagd. Dat heeft de minister trouwens ook zelf moeten toegeven. Ze had in een folder gezet dat Lelystad Schiphol zou ontlasten. Daar heb ik toen Kamervragen over gesteld, en toen heeft ze zelfs de folder moeten aanpassen.’

De hoogste luchtvaartdichtheid per inwoner

Nederland heeft in verhouding ‘een heel grote luchtvaart’, aldus Kröger. ‘Per inwoner is er waarschijnlijk geen land met zo’n hoge luchtvaartdichtheid.’ En de vraag is waarom dat nodig is. Economisch in elk geval niet, denkt ze. ‘Schiphol concurreert nu met Charles de Gaulle in Frankrijk en Frankfurt. Maar dat staaltje ver-plassen is toch idioot? Het zou beter zijn als ze zouden gaan samenwerken en een soort “metahub” creëren, zodat je toch West-Europa verbonden kunt houden met de rest van de wereld. Die drie liggen zo slim gepositioneerd ten opzichte van elkaar dat je daaruit veel meer voordeel zou moeten kunnen halen.’

En dat zou dan bijvoorbeeld op het terrein van nachtvluchten kunnen. Iets waar ze in de Kamer onlangs een initiatiefwet voor schreef. ‘Alle andere landen hebben wat nachtvluchten betreft een strenger regime dan Schiphol. En er ligt nergens een vliegveld met zo’n ingewikkelde situatie als Schiphol, met zoveel omwonenden en zo’n complex banenstelsel.’

Juist nu is het daarvoor een goede tijd, stelt ze. ‘Corona heeft de luchtvaart een mokerslag gegeven. Maar ik denk dat het daarom juist nu het moment is om na te denken en de luchtvaart te gaan vormen naar wat Nederland echt nodig heeft. En dat zijn bijvoorbeeld veel minder korteafstandsvluchten. Als je nu gaat verduurzamen, kun je mensen daarin meenemen, en krijg je een heel graduele transitie. Het domste dat we nu kunnen doen is nu klakkeloos teruggaan naar hoe het voor corona was. We moeten juist dit moment gebruiken om in stoomtempo richting het klimaatdoel te gaan.’