Woningen gaan in Haarlemmermeer als zoete broodjes over de toonbank. De prijzen en overbiedingen rijzen de pan uit. Vooral starters worden hard geraakt en verliezen steeds vaker de slag op de woningmarkt. Een woning kopen? Dat is voor deze categorie bijna een utopie geworden, zo onbetaalbaar zijn woningen geworden. Ze worden daardoor gedwongen bizarre huren te betalen, zodat ze ook nog eens geen vermogen kunnen opbouwen. Ondertussen worden speculanten slapend rijk, wat de vermogensverschillen ook nog eens vergroot.
GroenLinks vindt dat we alle middelen moeten aangrijpen om grip te krijgen op deze oververhitte woningmarkt. Op 29 april heeft de fractie dan ook, samen met de fractie van Gezond Haarlemmermeer, een initiatiefmotie ingediend over opkoopbescherming en zelfbewoningsplicht. Tot onze grote vreugde is de motie aangenomen met 28 stemmen voor. Alleen de VVD en Forza! stemden tegen.
De motie verzoekt het college de mogelijkheden uit te zoeken voor de invoering van een vergunningstelsel voor verhuur van betaalbare bestaande woningen. Zo’n vergunningstelsel moet voorkomen dat potentiële beleggers bestaande betaalbare woningen opkopen en meteen doorverhuren voor prijzen van 1.500 euro of meer. Het idee is om dit te realiseren door maximaal 4 jaar een huurverbod voor deze categorie woningen op te leggen. Alleen met een vergunning is dan nog verhuur toegestaan. Waarbij de gemeenteraad de randvoorwaarden voor een vergunning bepaalt. Familie in de 1e en 2e graad van de koper komt sowieso al in aanmerking voor zo’n vergunning. Met dit vergunningstelsel wordt het onaantrekkelijker voor investeerders om bestaande woningen aan de toch al beperkte markt te onttrekken. Starters krijgen hierdoor een eerlijkere kans.
Daarnaast gaat het in de motie om een zelfbewoningsplicht voor nieuwbouwprojecten en bij verkoop van woningen door woningbouwcorporaties. Dit zal ervoor zorgen dat betaalbare woningen niet onttrokken worden aan de schaarse woningmarkt en beschikbaar blijven voor onze starters. De gemeente kan zo de regie pakken en zorgen dat starters een kans krijgen.
Het college wordt in de motie verzocht om al in het tweede kwartaal van 2021 met een raadsvoorstel hiervoor te komen. Dat klinkt misschien snel, maar het college had in januari 2020 zelf al een onderzoek aangekondigd en toegezegd voor december 2020 hiermee te komen. Nu zet de gemeenteraad dus een beetje meer druk op de ketel.
Haarlemmermeer zou overigens bepaald niet de eerste gemeente zijn met een zelfbewoningsplicht. Opkoopbescherming is echter nog in geen enkele gemeente ingevoerd. Wel is het wetsvoorstel ‘Opkoopbescherming en verruiming mogelijkheden tijdelijke huurcontracten’ van de minister van Binnenlandse Zaken met algemene stemmen aangenomen door de Tweede Kamer. Dit wetsvoorstel ligt op dit moment in de Eerste Kamer en vermoedelijk zal over een paar weken hierover worden gestemd. Dit geeft het college de tijd om de motie uit te voeren.
De fractie van GroenLinks vindt dat het college hier proactief mee aan de gang moet. En dat is nu gelukt met breed draagvlak in de gemeenteraad. Het mooie van dit alles is dat de verantwoordelijk wethouder Sidali de motie ook heeft omarmd. GroenLinks blijft ondertussen strijden voor een meer vraaggestuurde woningbouw. Minder onbetaalbare, meer betaalbare woningen. Waar mensen kunnen wonen, niet alleen voor vermogende mensen om geld aan te verdienen. En voor alle doelgroepen, niet alleen voor rijke gezinnen. De fractie van GroenLinks zal dan ook geen mogelijkheid onbenut laten om starters op de woningmarkt, maar bijvoorbeeld ook doelgroepen als ouderen of gescheiden ouders een eerlijker kans te geven.
Foto: Kees van der Veer
