Vol zelfvertrouwen begon ons onderhandelingsteam aan de gesprekken met de grootste partij van Haarlemmermeer, de VVD. Uit die eerste verkennende gesprekken met alle partijen bleek dat alle partijen vonden dat de VVD een vervolggesprek moest hebben met de winnaars van de verkiezingen, namelijk D66 en GroenLinks. Ook het tweede gesprek verliep in een constructieve sfeer.

Groot was dan ook onze verbazing over de vervolgstap van de VVD, namelijk om een informateur aan te stellen, en geen formateur. Nog groter was onze verbazing toen we het advies lazen dat de informateur heeft gegeven aan de VVD, namelijk om GroenLinks (en PvdA) niet te betrekken bij de formatiegesprekken. Als eerste gaan nu HAP, D66 en CDA proberen met de VVD een coalitie te vormen. Ter onderbouwing voert de informateur aan dat de inhoudelijke verschillen tussen deze partijen kleiner zouden zijn dan met GroenLinks en PvdA. Ook zou zo de prettige samenwerking uit de vorige coalitieperiode met CDA  en HAP worden beloond.

We betreuren deze gang van zaken zeer. Verschillen zijn er namelijk om overbrugd te worden, dat is in het belang van onze inwoners. Daartoe is nog geen serieuze poging ondernomen. En een prettige samenwerking belonen? Het klinkt sympathiek maar het getuigt wat ons betreft van weinig (zelf)reflectie over de uitslag van de verkiezingen, waarbij zeker het CDA flink heeft ingeleverd.

“ Het onnavolgbare en niet-transparante proces van de afgelopen weken is kenmerkend voor de naar binnen gekeerde bestuursstijl van Haarlemmermeer. ”

Formatieproces moet veel transparanter

We betreuren de gang van zaken ook om het onnavolgbare en niet-transparante proces van de afgelopen weken. Helaas is dit kenmerkend voor de naar binnen gekeerde bestuursstijl van Haarlemmermeer. Dat kan anders en moet ook anders. Inwoners, organisaties en bedrijven hebben recht op een gemeentebestuur dat transparant is en verantwoording aflegt aan de samenleving. Dat geldt natuurlijk hélemaal als het gaat om de wijze waarop binnen het raadhuis wordt omgegaan met de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen, met de stemmen van onze inwoners dus.

De afgelopen weken hebben onze inwoners op twee summiere briefjes van de VVD na, helemaal niets mee gekregen van wat er na de verkiezingen is gebeurd rond de vorming van een nieuwe coalitie. Zo is het in veel andere gemeenten de gewoonte dat er kort na de verkiezingen een zogenaamd ‘duidingsdebat’ plaatsvindt. In dit openbare raadsdebat bespreken de partijen die meededen aan de verkiezingen samen de uitslag. Ze maken vervolgens afspraken over het proces rond de coalitievorming en geven in het openbaar mee welke maatschappelijke opgaven zij belangrijk vinden om in de komende coalitieperiode op te pakken en die dus niet zouden mogen ontbreken in het coalitieakkoord. Na de presentatie van het coalitieakkoord wordt hierover opnieuw een debat gevoerd, waarin de coalitiepartijen in het openbaar verantwoording afleggen over de gemaakte keuzes.

Transparantie is voor GroenLinks altijd het uitgangspunt: je zegt wat je doet, en je doet wat je zegt. Transparantie is immers een voorwaarde voor het vertrouwen dat onze inwoners in ons gemeentebestuur moeten kunnen hebben. Dat het formatieproces in onze gemeente zo ongestructureerd, zo weinig transparant, zo achteloos kan verlopen, is volstrekt onacceptabel. Hier gaan we hoe dan ook snel mee aan de slag, dit mag in 2026 niet nogmaals zo verlopen.

Hoe verder?

We wensen Haarlemmermeer toe dat de komende coalitie, wie daar ook deel van uitmaakt, ambitieus aan de slag gaat met de grote maatschappelijke vraagstukken van dit moment. GroenLinks Haarlemmermeer stroopt hoe dan ook de mouwen op en zal zich onvermoeibaar en constructief blijven inzetten voor een menselijk, eerlijk en duurzaam Haarlemmermeer.

Foto: Margo Oosterveen